Τρίτη 31 Μαΐου 2011

5) Σκέψεις γύρω από τον παραγωγικό και επαγωγικό συλλογισμό

-Ο έλεγχος εάν ένας συλλογισμός είναι παραγωγικός ή επαγωγικός είναι ένα δύσκολο έργο. Για να διευκολυνθούμε πρέπει να έχουμε υπόψη  μας αυτά που λένε οι ειδικοί. Από αυτά που λένε, μπορούμε ίσως να δημιουργήσουμε κάποιες τεχνικές ελέγχου και σε περίπτωση αμφιβολιών να χρησιμοποιούμε όχι μόνον μια, αλλά περισσότερες.

Οι τεχνικές ελέγχου:
Α- Εάν ο συλλογισμός πηγαίνει από το γενικό στο ειδικό είναι σε πολλές αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις παραγωγικός. Αλλιώς είναι επαγωγικός. (Η τεχνική αυτή ίσχυε λανθασμένα για όλες τις περιπτώσεις. Όπως μας λένε όμως οι ειδικοί ισχύει για ορισμένες μόνο περιπτώσεις).
Β- Εάν όλες οι προκείμενες είναι παραδεκτές αλήθειες, ο συλλογισμός είναι παραγωγικός (γιατί δεν μπορεί να βγει πιθανό συμπέρασμα, αφού υποχρεωτικά θα βγει βέβαιο που σηματοδοτεί παραγωγικό συλλογισμό). Εάν κάποια είναι μη παραδεκτή από όλους αλήθεια αλλά μόνον από ορισμένους, ή μόνο πιθανή, τότε ο συλλογισμός είναι επαγωγικός.
Γ- Μια άλλη «τεχνική» είναι «η γνώση του πού χρησιμοποιούμε παραγωγικούς συλλογισμούς».
-Τους παραγωγικούς τους χρησιμοποιούμε στα θεωρήματα των μαθηματικών και σε θέματα φυσικής, χημείας και άλλων θετικών επιστημών που έχουν λυθεί. Για όλα αυτά υπάρχουν αποδείξεις (προκείμενες), γιατί ακριβώς έχουν λυθεί, που μπορούμε κι εμείς να τις χρησιμοποιήσουμε και να κάνουμε παραγωγικό λόγο. Αφού μάθουμε δηλαδή με τα διάφορα μαθήματά μας τις αποδείξεις, μετά είμαστε σε θέση γι’ αυτά τα θέματα να κάνουμε παραγωγικούς συλλογισμούς (να λύνουμε λόγου χάρη ασκήσεις μαθηματικών που στηρίζονται σε θεωρήματα, όπως και ασκήσεις φυσικής, χημείας και όλων των άλλων θετικών επιστημών).
-Τους παραγωγικούς συλλογισμούς όμως τους χρησιμοποιούμε και σε θεωρητικά ζητήματα  για θέματα που έχουν εξιχνιαστεί και λυθεί. Αποκτούμε τις γνώσεις με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή μας και με άλλους τρόπους (πχ μέσα από εκλαϊκευμένα περιοδικά), και χρησιμοποιούμε αυτές τις γνώσεις, τις προκείμενες που μας δίνουν αυτές οι γνώσεις, για παραγωγικούς συλλογισμούς. Πχ από την ιστορία ξέρουμε ότι βία υπήρχε πάντα, οπότε μπορούμε οποιαδήποτε στιγμή να αποδείξουμε παραγωγικά ότι βία υπήρχε πάντα, από τη γραμματική  γνωρίζουμε το ρόλο του ρήματος (και μπορούμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα γι' αυτόν) ή ότι το ουσιαστικό διαφέρει από το επίθετο, από το συντακτικό ότι η πρόταση συντάσσεται έτσι και αλλιώς, ή ότι οι κρίσεις χωρίζονται σε αυτό και εκείνο το είδος, από τη φιλοσοφία ότι ο συλλογισμός αποτελείται από προκείμενες και συμπέρασμα, κτλ, κτλ.
-Τους παραγωγικούς συλλογισμούς τους χρησιμοποιούμε και για κοινωνικά θέματα που στηρίζονται πάνω σε αξιώματα. Τέτοια αξιώματα είναι πολλοί  νόμοι που αφορούν την ηθική και το δίκαιο (το δίκαιο που σχετίζεται βέβαια με πάρα πολλά θέματα που ανήκουν σε πολλούς και διάφορους κλάδους, όπως πχ στην οικονομία). Τα αξιώματα/ νόμοι πάντως διαφέρουν από κοινωνία σε κοινωνία ή και από εποχή σε εποχή. Πχ για τις δουλοκτητικές κοινωνίες ο δούλος ήταν πράγμα και η θανάτωσή του δεν είχε συνέπειες για τον αφέντη. Για ορισμένες μωαμεθανικές χώρες το να μη φορά μπούργκα η γυναίκα είναι, νομίζω, ποινικό αδίκημα, ενώ για τις βουδιστικές κοινωνίες όχι, για ορισμένες δυτικές κοινωνίες η φοροδιαφυγή είναι ποινικό αδίκημα και ο αυτός που φοροδιαφεύγει τιμωρείται αυστηρά με φυλάκιση, ενώ για άλλες η φοροδιαφυγή είναι φορολογικό αδίκημα που επιφέρει χρηματική μόνο ποινή. (Οι δικαστές, ας πάρουμε αυτούς ως παράδειγμα, στηρίζονται πάνω στο αξίωμα/ νόμο της χώρας τους, τον θεωρούν ως προκείμενη και με δεύτερη προκείμενη την πιστοποίηση ότι διαπράχθηκε ή όχι το αδίκημα, βγάζουν το παραγωγικό συμπέρασμα, την απόφαση δηλαδή, να τιμωρηθεί ή να αθωωθεί ο κατηγορούμενος).

-Ο κατάλογος του πότε έχουμε παραγωγικούς συλλογισμούς πρέπει α) να συμπληρωθεί για να αποτελέσει ένα πραγματικό βοήθημα για όλους μας, και ιδιαίτερα για τους φιλόλογους που έχουν έργο να βάζουν ασκήσεις με συλλογισμούς στους μαθητές και να ελέγχουν τις απαντήσεις τους. Εδώ έδωσα κάποιες λίγες σκέψεις για έναν τέτοιο κατάλογο. Και β) πρέπει να υπάρχει και κατάλογος πότε χρησιμοποιούμε επαγωγικούς συλλογισμούς, και με έναν τέτοιο κατάλογο θα ασχοληθώ παρακάτω, που φυσικά πρέπει να συμπληρωθεί ή να διαφοροποιηθεί, ή απλοποιηθεί, και γενικά να βελτιωθεί.

Δ)-Μια  άλλη «τεχνική», το δείγμα, είναι και αυτή πολύ χρήσιμη. Κυρίως, γιατί πολλοί πομποί λόγου (πχ συγγραφείς) παρουσιάζουν τις προκείμενές τους σαν να προέρχονται από το σύνολο της κοινωνίας και τα επαγωγικά συμπεράσματά τους ως βέβαια, ως αποτέλεσμα δηλαδή παραγωγικού συλλογισμού, ενώ μια προσεκτικότερη ματιά δείχνει ότι τα συμπεράσματά τους στηρίζονται σε δείγμα. Μάλιστα, ορισμένες ή και πολλές φορές, σε δείγμα μονόπλευρο. Αλλά συλλογισμός που στηρίζεται σε δείγμα είναι επαγωγικός. Οι ειδικοί μάλιστα, τον αποκαλούν όταν στηρίζεται σε μονόπλευρο δείγμα, επαγωγικό παραλογισμό.
(Να σημειωθεί ότι, αντίθετα, πολλοί συγγραφείς τα επαγωγικά συμπεράσματά τους, χρησιμοποιώντας κατάλληλες λέξεις που δείχνουν αμφιβολία και πιθανότητα, τα παρουσιάζουν όπως πρέπει, δηλαδή ως επαγωγικά: πχ η ποίηση μπορεί να χωριστεί αδρομερώς σε επική, λυρική και δραματική) 
-Επαγωγικούς κάνουμε για όσα πάμπολλα θέματα φυσικής, χημείας, και άλλα που ανήκουν στις θετικές επιστήμες, δεν έχουν λυθεί, για όσα υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, ή απλώς υποθέσεις, αλλά όχι αναντίρρητες αποδείξεις.
-Επαγωγικούς κάνουμε και για όσα θέματα ηθικής και δικαίου δεν διέπονται από ρητούς νόμους/αξιώματα.
-Επαγωγικούς κάνουμε και για θέματα αισθητικής. Οι αισθητικές κρίσεις είναι υποκειμενικές, δεν βασίζονται σε όλους αλλά μόνον στο άτομό μας ή σε λίγους που ανήκουν στην ίδια «σχολή» με μας. Εξαίρεση αποτελούν οι αισθητικές κρίσεις που τις έχουν επεξεργαστεί οι αιώνες και στις οποίες συμφωνούν όλοι ειδικοί και μη ειδικοί, και που αποτελούν «αποδεκτές αλήθειες», πχ οι κρίσεις για τους υπέροχους ψαλμούς του Δαβίδ, για το αρχιτεκτόνημα της Αγίας Σοφίας, για τα αριστουργήματα του Σαίξπηρ, για τη Μόνα Λίζα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, για τις μουσικές συνθέσεις του Μότσαρτ, για την ποίηση του Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ (Rabîndranâth Tagore,  και για χιλιάδες άλλα έργα// κρίσεις που χρησιμοποιούνται για παραγωγικούς συλλογισμούς.
-Επαγωγικούς συλλογισμούς κάνουμε και όταν χρησιμοποιούμε το συναίσθημα, γιατί στηρίζονται στο τι νιώθουμε ο καθένας ως άτομο, ή ως κοινωνική ομάδα. Εξαίρεση ίσως να αποτελούν συναισθηματικές κρίσεις «για τον πόνο της μάνας που χάνει το παιδί της», για «τη χαρά από την επιστροφή του ξενιτεμένου» και κάποιες άλλες λίγες παρόμοιες, που είναι οι ίδιες για όλους τους λαούς και για όλες τις εποχές.
-Επαγωγικούς συλλογισμούς κάνουμε για να εξάγουμε αξιολογικές γενικά κρίσεις. Που είναι διαφόρων ειδών, από τις κρίσεις για χαρακτήρες ατόμων/ προσώπων, από τις κρίσεις για ιστορικά γεγονότα, για καταστάσεις πολιτικές μέχρι αυτές που ονομάσαμε προηγουμένως αισθητικές κρίσεις. Μια τέτοια κρίση για να ενταχθεί στη χορεία των παραδεγμένων από όλους αληθειών, έχει ανάγκη από την αποδοχή των αιώνων. Έτσι οι αιώνες αποφάνθηκαν με βεβαιότητα ότι ένα από τα λίκνα του πολιτισμού είναι η αρχαία Βαβυλώνα, άλλο η αρχαία Αίγυπτος, τρίτο η Ιουδαία και η Παλαιστίνη, τέταρτο . . . κτλ.  
===========
Προσθήκη 2/6/2011: Πολύ χρήσιμη για πληθώρα περιπτώσεων, γι' αυτό και σημαντική, βρίσκω τη μέθοδο "του συμπερασμού προς την καλύτερη εξήγηση- ή απαγωγή". Μας βοηθάει να καταλάβουμε αμέσως ότι ένας τέτοιος συλλογισμός- όπως αυτός που αναφέρεται εκεί όπου παρατίθεται αυτή η μέθοδος- που τον συναντάμε καθημερινά στις εφημερίδες, στις τηλεοπτικές συζητήσεις, σε σοβαρές περιπτώσεις αλλά και σε διηγήματα,μυθιστορήματα κλπ, είναι επαγωγικός. Παλαιότερα για να εξηγηθεί ένας τέτοιος συλλογισμός λέγονταν από τους συγγραφείς, φιλόλογους και λοιπούς διανοητές, πολλά και διάφορα ασαφή. Πχ "εκφράζετε μιαν εντύπωση γι' αυτό που παρατηρήσατε, κάνετε δηλαδή μιαν υπόθεση που ξαφνικά πλάθετε στο μυαλό σας, υπόθεση που στηρίζεται πάνω σε μια πολύχρονη εξάσκηση επαγωγικού και παραγωγικού συλλογισμού". 

(Διαβάζω από το βιβλίο του Φ.Β. Καργόπουλου: Για τον Peirce* ότι, η απαγωγή είναι ο μόνος τρόπος που προοδεύει η επιστήμη . . . και (παρακάτω) o Gilbert Harman ** έχει προσφέρει επιχειρήματα ότι όλα τα είδη επαγωγής, και ειδικότερα η γενίκευση, είναι κατά βάση απαγωγές).

Υποσημειώσεις( από τη Βικιπαιδεία):
* Peirce (1839 -1914) αμερικανός φιλόσοφος, επιστήμων της λογικής, μαθηματικός.
** Gilbert Harman (1938- ) σύγχρονος αμερικανικός φιλόσοφος , διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον

==========.

Τα ιστολόγιά μου




    Αναρτήθηκε από στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
    Ετικέτες

    Κυριακή 29 Μαΐου 2011

    4) Επαγωγικοί συλλογισμοί και διευκρινίσεις - (Η αναλογία κλπ)

    Διευκρινίσεις από τους ειδικούς

    - Η αποκλειστική επαγωγή βασίζεται λογικά στον παραγωγικό συμπερασμό του σύνθετου διλήμματος «π- ή ρ- ή σ- ή τ, αλλά όχι π και όχι ρ και όχι σ, άρα τ»  (σ. σ: όπου π, ρ, σ, τ είναι αιτίες και όλα μαζί αποτελούν ένα πλήρη κατάλογο αιτιών). Το πρόβλημα βέβαια είναι πώς μπορούμε να βεβαιωθούμε ότι έχουμε ένα πλήρη κατάλογο αιτιών. Στην εμπειρική έρευνα κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, γι’ αυτό οι μέθοδοι του Μιλλ πρέπει να θεωρηθούν ως υποθετικές αποδείξεις (σ. σ: δηλαδή ως πιθανολογικοί συλλογισμοί, ως επαγωγικοί συλλογισμοί, όπως και είναι βέβαια).
    -Οι μέθοδοι του Μιλλ εφαρμόζονται με επιτυχία στην τεχνολογική έρευνα και στις βιολογικές επιστήμες. [ . . ]. [Αλλά] έχουν χάσει πια την πρωτεύουσα θέση που κατείχαν. 

    - (Για την Αποκλειστική Επαγωγή) Στη μέθοδο της διαφοράς: είναι απαραίτητο να υπάρχουν τουλάχιστον δυο εξεταζόμενες περιπτώσεις που να είναι ακριβώς όμοιες με μόνη εξαίρεση τον υποτιθέμενο αιτιακό παράγοντα, και το αποτέλεσμα βέβαια. Αλλά αυτή η προϋπόθεση είναι αδύνατο να πληρωθεί. Αν εξαιρέσουμε τις μαθηματικές οντότητες και ορισμένες δικές μας, ανθρώπινες κατασκευές, δεν υπάρχουν δυο όμοια πράγματα στον κόσμο που να διαφέρουν μόνο ως προς ένα χαρακτηριστικό. - Για να χρησιμοποιήσουμε τη μέθοδο θα πρέπει να κάνουμε μερικές βασικές απλοποιήσεις και να λάβουμε τα βασικά στοιχεία δυο περιπτώσεων (σ.σ. μια και δεν μπορούμε να τα λάβουμε όλα, εκτός από τις περιπτώσεις που εξαιρούνται).
    - (Για την Αποκλειστική Επαγωγή): Για να «συμμαζευτούν» λογικά οι 6 και 7 μέθοδοι χρειάζεται να επεκταθούμε σε συναρτήσεις, πράγμα που είναι έξω από τους στόχους μας.  Η σημασία τους όμως παραμένει μεγάλη, ιδιαίτερα για τις ιατρικές επιστήμες και για τις κοινωνικές επιστήμες γιατί στις πρώτες συχνά δεν θέλουμε, και στις δεύτερες συχνά δεν μπορούμε να απομονώσουμε και να αφαιρέσουμε ή να προσθέσουμε κάποιον παράγοντα που θεωρούμε σημαντικό.

    ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΑ: Η επίκληση σε αυθεντία ανάγεται στους επαγωγικούς συλλογισμούς. Για την αυθεντία εξάλλου πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι α) υπάρχει δυνατότητα διαφωνίας μεταξύ αυθεντιών, β) οι γνώμες των αυθεντιών συχνά ερμηνεύονται λανθασμένα, γ) επίκληση της γνώμης τους  πρέπει να περιορίζεται στα θέματα που θεωρούνται αυθεντίες.

    ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΟΓΙΑ: Είναι ασθενές είδος επαγωγής (σ. σ: σε άλλο σημείο όμως, που το αναφέρω παρακάτω, οι ειδικοί μιλάνε και για ισχυρές αναλογίες, που υπάγονται και αυτές βέβαια στους επαγωγικούς συλλογισμούς). Η αναλογία συμπεραίνει την ύπαρξη μιας ιδιότητας σε ένα πράγμα με βάση την ύπαρξη της ίδιας ιδιότητας σε ένα άλλο πράγμα. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ 1ο «ο κόσμος είναι σαν ρολόι, και όπως το ρολόι έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από κάποιον, έτσι και ο κόσμος πρέπει να έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από κάποιον». / 2ο Μια τελείως ασθενής αναλογία είναι εκείνη του Πλάτωνα στην Πολιτεία του που συμπεραίνει ότι «η δικαιοσύνη στην πολιτεία πρέπει να είναι η ίδια με τη δικαιοσύνη που χαρακτηρίζει την οργάνωση των αρετών σε ένα άτομο, γιατί η πολιτεία είναι σαν τον άνθρωπο»./ 3ο Κάπως πιο ισχυρή η αναλογία: «ο φίλος μας πρέπει να έχει ορισμένα ανάλογα χαρακτηριστικά με μας γιατί έχει την ίδια ηλικία με μας, προέρχεται από παρόμοιο περιβάλλον και έχει παρόμοιες εμπειρίες». Αυτός ο επαγωγικός συλλογισμός είναι ασθενής αλλά όχι τελείως αβάσιμος.

    -ΙΣΧΥΡΕΣ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ κρίνονται αυτές που στηρίζονται και σε κάποιες άλλες, μη ρητά αναφερόμενες, αλλά σημαντικές προκείμενες, πχ: τα προβλήματα που παρουσιάζει το αυτοκίνητό σου πρέπει να προέρχονται από το ηλεκτρικό τους σύστημα, γιατί τα ίδια προβλήματα παρουσίασε και το δικό μου», είναι ισχυρός επαγωγικός αν στηρίζεται στις μη αναφερόμενες προκείμενες ότι  «το δικό σου αυτοκίνητο είναι σαν το δικό μου, της ίδιας μάρκας, μοντέλου και της ίδιας χρονιάς».
    -(σ. σ: με βάση το τελευταίο παράδειγμα θα έλεγα ότι, ισχυρή αναλογία είναι αυτή που συγκρίνει δυο πράγματα που έχουν πολλές κοινές ιδιότητες, εκτός από αυτή που μας ενδιαφέρει που την έχει σίγουρα μόνο το ένα πράγμα, και πιθανολογούμε ότι θα την έχει και το άλλο πράγμα).       

    Επαγωγικοί παραλογισμοί

    -Γενικά: Στην περίπτωση των παραγωγικών επιχειρημάτων απαιτούμε να έχουν κάποια ορισμένη λογική μορφή και να είναι οι προκείμενες τους αληθείς. Στα επαγωγικά επιχειρήματα απαιτούμε εκτός από την απαραίτητη λογική μορφή και την αλήθεια των προκείμενων, να συμπεριλαμβάνονται στις προκείμενες όλες οι υπάρχουσες σχετικές μαρτυρίες. Η αρχή αυτή ονομάζεται «ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΙΩΝ» και η παραβίασή της οδηγεί στον επαγωγικό παραλογισμό της ανεπάρκειας των μαρτυριών.

    -Πιο συγκεκριμένα : Οι ειδικοί διακρίνουν τρία είδη επαγωγικών παραλογισμών:
    1-Ο παραλογισμός ανεπαρκών στατιστικών στοιχείων: Είναι αυτός που στηρίζεται σε μικρό δείγμα. Σ’ αυτόν υπάγεται και η εσφαλμένη γενίκευση, όπου το δείγμα σε σχέση με τον πληθυσμό, είναι ασήμαντο. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ συνηθισμένα αυτά που οδηγούν σε συμπεράσματα για το χαρακτήρα ενός λαού, ή μιας φυλής με βάση αλήθειες που ισχύουν για ελάχιστα μέλη των ομάδων αυτών. Το κριτήριο του μικρού δείγματος μπορεί όμως να ισχύει για θέματα φυσικής, πχ για μέταλλα.
    2-Ο Παραλογισμός των βεβιασμένων στατιστικών στοιχείων: όπου το δείγμα δεν είναι επιλεγμένο στην τύχη.
    3- Ο Παραλογισμός που είναι στον αντίποδα της αναφοράς στην αυθεντία. Σ’ αυτόν συμπεραίνουμε ότι μια πρόταση είναι ψευδής ή αληθής επειδή προέρχεται από κάποιο πρόσωπο για το οποίο ισχύουν ορισμένα στοιχεία. Πχ ότι "ανακάλυψε τη θεωρία του σε μισή ώρα  άρα η θεωρία του  είναι ψευδής",  ενώ είναι δυνατό να είναι αληθής. Ή ότι "η θεωρία του είναι σωστή γιατί την επεξεργάστηκε είκοσι χρόνια", ενώ μπορεί να μην είναι σωστή παρά τα είκοσι χρόνια επεξεργασίας της.  Πιο επικίνδυνες περιπτώσεις είναι όταν μια θεωρία απορρίπτεται με το αιτιολογικό ότι αυτός που την προτείνει είναι της τάδε ιδεολογίας, ή όταν την ηθική θεωρία που προτείνει κάποιος την απορρίπτουμε επειδή ο ίδιος είναι ανήθικος, κτλ.

    ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ‘’ΛΟΓΙΚΕΣ’’
    Γενικά: Ως πλησιέστεροι συγγενείς της λογικής μπορούν να θεωρηθούν δυο είδη γνώσης: 
    η μαθηματική λογική και η γραμματική που συμπεριλαμβάνει και το συντακτικό.
    -Η διαφορά της λογικής με τη γλώσσα είναι ότι η λογική εξετάζει τη γλώσσα από τη σκοπιά της αλήθειας, ενώ η γραμματική από τη σκοπιά της γραμματικής ορθότητας.
    -Άλλη προφανής διαφορά είναι η παγκοσμιότητα της λογικής σε αντίθεση με τη γραμματική και το συντακτικό (σ. σ. της πρότασης) που ισχύουν  μόνο εκεί που έχουν αποδειχθεί μια συγκεκριμένη γλώσσα, εκεί όπου κατά κάποιο τρόπο υπάρχει σύμβαση για την αποδοχή της συγκεκριμένης γλώσσας).// {σ. σ=  Πάντως η θεωρία δομής των παραγράφων, δηλαδή το συντακτικό των παραγράφων , σε αντίθεση με το συντακτικό της πρότασης, είναι κοινό για όλους τους λαούς και τις εποχές, όπως η λογική}.
    =================

    Τα ιστολόγιά μου




      Αναρτήθηκε από στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
      Ετικέτες , , , ,

      Παρασκευή 27 Μαΐου 2011

      3) Επαγωγικοί συλλογισμοί, συνέχεια στις κατηγορίες και τα είδη

      (6/9/2022 Παράκληση, σχολιάστε τις αναρτήσεις μου είτε θετικά είτε αρνητικά. Θα είναι μια ευπρόσδεκτη ικανοποίηση για την προσπάθεια που κατέβαλα. Ακόμα και οι αρνητικοί σχολιασμοί, θα βοηθούσαν να διορθώσω ορισμένες απόψεις. Ευχαριστώ)

      -ΣΤ) Αποκλειστική Επαγωγή
      -Με τον όρο αποκλειστική επαγωγή εννοούμε όλα τα είδη συμπερασμών που ενισχύουν μιαν υπόθεση αποκλείοντας άλλες. Από τους διάφορους κανόνες της αποκλειστικής επαγωγής οι πιο γνωστοί είναι οι μέθοδοι του J. S. Mill για την ανεύρεση αιτίων και την απόδειξη αιτιακών υποθέσεων. Οι μέθοδοι του Mill βασίζονται λογικά στην έννοια της ικανής/επαρκούς και της αναγκαίας συνθήκης. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ 1ο «το να σε πατήσει το τρένο είναι επαρκής, αλλά όχι και αναγκαία συνθήκη για να τραυματιστείς»/ 2ο «η ύπαρξη οξυγόνου είναι αναγκαία, αλλά όχι επαρκής συνθήκη για μια φωτιά»).*
             {* Άλλοι μιλούν για συνθήκες. ενώ άλλοι για αιτίες. Βλέπε το μπλοκ μου Αιτίες, αναγκαίες και επαρκείς}

      -Δυο οδηγίες για την κατανόηση των μεθόδων του Mill:
      Ι- Μια ιδιότητα Α είναι ικανή/επαρκής συνθήκη (σ. σ. = αιτία) για μια ιδιότητα Β, μόνο εάν οποτεδήποτε είναι παρούσα η Α είναι παρούσα και η  Β.
      Ι Ι- Μια ιδιότητα Γ είναι αναγκαία συνθήκη (σ. σ. = αιτία) για μια ιδιότητα Δ, μόνο εάν οποτεδήποτε είναι παρούσα η Δ είναι παρούσα και η ιδιότητα Γ.
      -(Παράδειγμα: το να σε πατήσει τρένο είναι επαρκής αιτία για να τραυματιστείς, αλλά όχι και αναγκαία ∙ ενώ η ύπαρξη οξυγόνου είναι αναγκαία, αλλά όχι και επαρκής αιτία για μια φωτιά).
      (Μας ενδιαφέρει η επαρκής αιτία όταν θέλουμε να παράγουμε ένα αποτέλεσμα, ενώ μας ενδιαφέρει η αναγκαία αιτία όταν θέλουμε να αποτρέψουμε ένα αποτέλεσμα).
      -Για τους σκοπούς της αποκλειστικής επαγωγής δυο είναι οι βασικοί κανόνες:
      ΚΑΝΟΝΑΣ 1: Το Α δεν μπορεί να είναι αναγκαία αιτία για το Β, αν το Α απουσιάζει όταν το Β είναι παρόν. 
      ΚΑΝΟΝΑΣ 2: Το Γ δεν μπορεί να είναι ικανή (επαρκής) αιτία για το Δ, αν το Γ είναι παρόν όταν το Δ απουσιάζει.

      - Οι μέθοδοι του Μιλ από τέσσερις, επεκτάθηκαν σε 7 από τον G.H. von Wright (μαθητή του Βιτγκενστάιν-Wittgenstein):

      1) Κανονική μέθοδος συμφωνίας : Η μέθοδος αναζητάει σχέσεις μεταξύ αποτελέσματος και αναγκαίας αιτίας και βασίζεται στον αποκλεισμό όλων των αιτιών που απουσιάζουν όταν το αποτέλεσμα  είναι παρόν.
      ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: αποκλείοντας ως αιτίες τα φαγητά που δεν έφαγαν οι διάφοροι συνδαιτύμονες που έπαθαν δηλητηρίαση, καταλήγουμε σε κάποιο φαγητό που έφαγαν όλοι ως την πιθανή αιτία  για τη δηλητηρίαση. 
      2. Αντίστροφη μέθοδος συμφωνίας. Αναζητάμε επαρκείς αιτίες και αποκλείουμε όλες τις άλλες που είναι παρούσες όταν απουσιάζει το αποτέλεσμα.
      ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ψάχνουμε για να αποκλείσουμε από τις επαρκείς αιτίες τι έφαγαν αυτοί που δεν δηλητηριάστηκαν, αφήνοντας ως πιθανές επαρκείς αιτίες το φαγητό ή φαγητά που αυτοί δεν έφαγαν.
      3. Μέθοδος διπλής συμφωνίας: Συνδυασμός των παραπάνω δυο μεθόδων. Αναζητάμε με τη μέθοδο του αποκλεισμού τις επαρκείς και αναγκαίες συνθήκες.
      ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Αποκλείοντας στο προηγούμενο παράδειγμα, τι δεν έφαγαν όσοι δηλητηριάστηκαν και τι έφαγαν οι άλλοι, μένουμε με πιθανή επαρκή και αναγκαία αιτία κάποιο φαγητό ή φαγητά που έφαγαν αυτοί και μόνο που δηλητηριάστηκαν.


      4. Μέθοδος της διαφοράς. Αναζητά μεταξύ των αιτιών ενός αποτελέσματος, την αιτία που είναι επαρκής για να το έχει προκαλέσει. Την αιτία που ισχύει στην περίπτωση αυτού του αποτελέσματος, απουσιάζει όμως από άλλες περιπτώσεις όπου απουσιάζει και το αποτέλεσμα.
      5. Σύνθετη μέθοδος συμφωνίας και διαφοράς: Είναι συνδυασμός της κανονικής μεθόδου συμφωνίας και της μεθόδου της διαφοράς και αναζητά ικανές και αναγκαίες συνθήκες μεταξύ των συνθηκών που είναι παρούσες σε μια δεδομένη περίπτωση.
      6. Μέθοδος των υπολοίπων: Όταν γνωρίζουμε ότι ένα αποτέλεσμα σύνθετο α, β, γ προκαλείται από μια σύνθετη ομάδα παραγόντων Α, Β, Γ, και γνωρίζουμε ότι ο Α προκαλεί το α και ο Β το β, τότε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο Γ προκαλεί το γ.
      7. Η μέθοδος των συνακόλουθων μεταβολών. Είναι παρόμοια με την προηγούμενη και εντοπίζει αιτιακή σχέση μεταξύ ενός παράγοντα, που δρα σε συνδυασμό με πολλούς άλλους παράγοντες, και κάποιου αποτελέσματος, ταυτίζοντας μεταβολές στο υποτιθέμενο αίτιο με μεταβολές στο αποτέλεσμα.
      ========

      Τα ιστολόγιά μου




        Αναρτήθηκε από στις 1 σχόλιο:
        Ετικέτες

        Πέμπτη 26 Μαΐου 2011

        2) Επαγωγικοί συλλογισμοί, κατηγορίες και είδη

        -Οι ειδικοί έχουν εντοπίσει έξι βασικές κατηγορίες επαγωγικών συλλογισμών, που οι περισσότερες περιλαμβάνουν περισσότερα από ένα είδη:

        Α) κατηγορία: Επαγωγή από δείγμα σε όλο, που διακρίνεται στα είδη:
        -α 1. Επαγωγική Γενίκευση, από κάποιο δείγμα που έχει παρατηρηθεί σε συμπέρασμα γενικό, (κλασικό ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ τέτοιου συμπερασμού η γενίκευση που οδηγεί από την προκείμενη «όλα τα κοράκια που παρατηρήθηκαν ήταν μαύρα» στο συμπέρασμα ότι «όλα τα κοράκια είναι μαύρα»).
        -α 2. Στατιστική Γενίκευση: παρόμοια με το προηγούμενο, αλλά η προκείμενη και το συμπέρασμα αναφέρονται σε ποσοστά, (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ το 75% από ένα δείγμα  Θεσσαλονικέων δήλωσαν ότι δεν έχουν ανεβεί στο Λευκό Πύργο, άρα το 75% των Θεσσαλονικέων δεν έχουν ανεβεί στο Λ Π). 
        -Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται και οι δημοσκοπήσεις.

        Β) Επαγωγή από όλο σε δείγμα
        β 1. Άμεσος στατιστικός συμπερασμός: οδηγεί από προκείμενες της μορφής «ν% των Α είναι Β» και «το Γ είναι τυχαίο δείγμα των Α» στο συμπέρασμα «ν% των Γ είναι Β».
        β 2. Άμεσος ατομικός συμπερασμός: παρόμοιο με το παραπάνω είδος, αλλά  η ελάσσων προκείμενη και το συμπέρασμα αναφέρονται σε κάποιο συγκεκριμένο πράγμα. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ «οι περισσότεροι λέκτορες δεν είναι εκατομμυριούχοι/ ο Χ είναι ένας τυχαίος λέκτορας»/ συμπέρασμα «το πιο πιθανό είναι ο Χ να μην είναι εκατομμυριούχος». 

        Γ) Επαγωγή από δείγμα σε δείγμα
        γ 1. Κανονική πρόβλεψη. Προκείμενες που δηλώνουν ότι ένα δείγμα ενός πληθυσμού που εξετάστηκε παρουσιάζει κάποια ιδιότητα, συμπέρασμα ότι ένα άλλο δείγμα του ίδιου πληθυσμού θα έχει πιθανόν την ίδια ιδιότητα. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ «όλοι οι ποδοσφαιριστές που εξετάσαμε από πολλές διαφορετικές ομάδες, από πολλές χώρες, προέρχονται από φτωχές οικογένειες/ αυτή είναι μια ομάδα ποδοσφαιριστών που επιλέξαμε στην τύχη/ άρα υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι ποδοσφαιριστές της να προέρχονται από φτωχές οικογένειες».
        γ 2. Στατιστική πρόβλεψη: Το δείγμα δεν αναφέρεται σε όλα τα εξετασθέντα μέλη αλλά σε κάποιο ποσοστό του, οπότε και το συμπέρασμα αναφέρεται σε ίδιο ποσοστό. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ «το 70 τοις εκατό των φοιτητών της φιλοσοφικής είναι κορίτσια/ αυτό είναι ένα τυχαίο δείγμα φοιτητών της φιλοσοφικής/ άρα αναμένουμε 70% αυτού του δείγματος να αποτελείται από κορίτσια».
        γ 3. Ατομική πρόβλεψη. Η ελάσσων προκείμενη και το συμπέρασμα αναφέρονται σε κάποιο συγκεκριμένο μέλος του πληθυσμού. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ το 70 τοις εκατό των μαθητών των στρατιωτικών σχολών προέρχονται από αγροτικές οικογένειες/ ο Χ είναι ένας τυχαίος μαθητής της στρατιωτικής σχολής/ άρα κατά 70% πιθανόν ο Χ να προέρχεται από αγροτική οικογένεια».

        (Σ. σ.: Για την αναλογία θα δούμε τι λένε οι ειδικοί στην επόμενη ανάρτηση όπου παρατίθενται διευκρινίσεις τους ).

        -Δ) Υποθετικοπαραγωγική μέθοδος
              (= παραγωγή συνεπειών από υπόθεση).
        - Κάνουμε μια υπόθεση και βρίσκουμε τι συνέπεια μπορεί να έχει, συνέπεια που να μπορούμε να την ελέγξουμε με βάση την εμπειρία. (Οι πιο σημαντικές πάντως υποθέσεις αναφέρονται σε θεωρητικές οντότητες και είναι αναγκαστικά απομακρυσμένες από την εμπειρία. Τέτοιες θεωρητικές υποθέσεις μόνον έμμεσα μπορούν να ελεγχθούν- με την παρατήρηση δηλαδή και με το πείραμα).
        -Η πρώτη προκείμενη στο συλλογισμό είναι πάντα ένα απλό ή σύνθετο υποθετικό που συνδέει υπόθεση με συνέπεια, και ελέγχουμε όχι την υπόθεση αλλά την συνέπεια.
        - Η διάψευση της συνέπειας είναι παραγωγικός συμπερασμός. Μόνο η επαλήθευση είναι επαγωγικός συμπερασμός και απαιτεί την εξέταση και άλλων συνεπειών. 
        - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ από την καθημερινότητα: 1ο. «αν ο ασθενής πάσχει από αλλεργία στην γύρη του πεύκου, τότε πρέπει η δοκιμαστική ένεση με γύρη πεύκου να προκαλέσει θετική αντίδραση». "Ο Γιατρός παρατηρεί αρνητική αντίδραση στο δοκιμαστικό. Συμπεραίνει έγκυρα ότι ο ασθενής δεν πάσχει από αυτή την αλλεργία = παραγωγικός συλλογισμός"  // 2ο. «αν ο δράστης μπήκε στο σπίτι από το ανατολικό παράθυρο, τότε πρέπει να υπάρχουν ίχνη στο παρτέρι που βρίσκεται κάτω από το παράθυρο». "Υπάρχουν ίχνη, άρα το πιθανότερο είναι να μπήκε από το παράθυρο= επαγωγικός συλλογισμός = γιατί ενδέχεται να άφησε επίτηδες ίχνη εκεί για να παραπλανήσει τις έρευνες, που επομένως πρέπει να συνεχιστούν για τη συλλογή και άλλων στοιχείων για τον εντοπισμό και τη σύλληψή του".
        -Πρέπει να τονίσουμε ότι μια υπόθεση έχει συνήθως περισσότερες από μια συνέπειες. Αυτό το στοιχείο έχει ιδιαίτερη σημασία για την επαλήθευση των υποθέσεων καθώς και για την επιλογή υποθέσεων πριν από κάθε έλεγχο.

        -Ε)  Συμπερασμός προς την Καλύτερη εξήγηση (ή απαγωγή)
        (το συμπέρασμα αποτελεί στο συλλογισμό αυτό την καλύτερη εξήγηση των προκείμενων).
        -Από μια σειρά προκείμενες, όχι απαραίτητα συνδεδεμένες μεταξύ τους, οδηγούμαστε σε συμπέρασμα που είναι ‘’η καλύτερη εξήγηση για τα δεδομένα αυτά, για τις προκείμενες αυτές’’. (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ από τις προκείμενες/ δεδομένα «η υπηρέτριά μου Μ παραιτήθηκε ξαφνικά, η Μ αγόρασε ακριβό ρολόι, η Μ τώρα συχνάζει σε ακριβά κέντρα, η αμύθητης αξίας συλλογή γραμματοσήμων μου εξαφανίστηκε πριν λίγο καιρό» οδηγούμαστε στο πιθανό, αλλά όχι βέβαιο, συμπέρασμα «η Μ έκλεψε τη συλλογή γραμματοσήμων μου»).

        (Σ. σ: Στις διευκρινίσεις τους που παρατίθενται σε επόμενη ανάρτηση, οι ειδικοί μιλάνε για την ιδιαίτερη αξία που έχει η απαγωγή).

        ΤΗΝ ΣΤ κατηγορία, λόγω του αρκετού μεγέθους της, θα την δούμε στην επόμενη ανάρτηση.
        ======

        Τα ιστολόγιά μου


        Αναρτήθηκε από στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
        Ετικέτες

        Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

        1) Οι Επαγωγικοί Συλλογισμοί και οι διαφορές τους από τους παραγωγικούς


        (6/9/2022 Παράκληση, σχολιάστε τις αναρτήσεις μου είτε θετικά είτε αρνητικά. Θα είναι μια ευπρόσδεκτη ικανοποίηση για την προσπάθεια που κατέβαλα. Ακόμα και οι αρνητικοί σχολιασμοί, θα βοηθούσαν να διορθώσω ορισμένες απόψεις. Ευχαριστώ)

        {Σημείωση 28/12/2018: Το ιστολόγιο αυτό το εμφάνιζα με τον τίτλο Λογική 2 (Logic 2)- απάλειψα το 2 και εμφανίζεται πλέον με τον τίτλο Λογική (Logic) }

        ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ
        -Επαγωγικοί είναι οι συλλογισμοί που πιθανολογούν και παρουσιάζουν το συμπέρασμα ως πιθανό και όχι ως βέβαιο. Αντίθετα, παραγωγικοί είναι αυτοί που βεβαιώνουν και παρουσιάζουν το συμπέρασμα ως βέβαιο.
        -Στους επαγωγικούς συλλογισμούς περιλαμβάνεται και ο αναλογικός συλλογισμός. *
        -Έχουμε, ανάλογα με το είδος των προκείμενων που περιέχουν, κατηγορικούς, διαζευκτικούς και υποθετικούς επαγωγικούς.
        -Ανάλογα όμως με τον τρόπο που σκεφτόμαστε για να συγκεντρώσουμε προκείμενες και να βγάλουμε το συμπέρασμα, οι ειδικοί λένε ότι έχουμε έξι κατηγορίες επαγωγικών συλλογισμών, που κάθε μια έχει ένα ή περισσότερα είδη. (Βλέπε κατηγορίες και είδη στην επόμενη ανάρτηση, με αριθμό 2).
        -(Οι επαγωγικοί πάντως συλλογισμοί, ας σημειώσω πρόσθετα, εμφανίζονται σε μια παράγραφο με τους τύπους που εμφανίζονται και οι παραγωγικοί, τύπους που αναφέρω στο μπλοκ Συλλογισμοί και Είδη Παραγράφων. Αποτελούνται δηλαδή από προκείμενες και συμπέρασμα σε διάφορους συνδυασμούς).
        -Θα παραθέσω αρχικά, το τι λένε οι ειδικοί στα βιβλία τους (οι εννέα φιλόσοφοι του Πανεπιστημίου Πίτσμπουρκ των Η Π Α στο "εισαγωγή στη φιλοσοφία της επιστήμης" * και ο Φ. Β. Καργόπουλος καθηγητής του Α. Π. Θεσσαλονίκης στο "το πρόβλημα της επαγωγικής λογικής") και μετά, σε άλλη ανάρτηση μερικές σκέψεις, που αναφέρω και σε άλλα μπλοκ που έχω αναρτήσει.

        ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ
        -Στην απόπειρά μας να γνωρίσουμε τον κόσμο είτε στη σφαίρα της επιστήμης είτε στο πλαίσιο της καθημερινής ζωής, έχουμε ανάγκη από τη χρήση της επαγωγής, γιατί η παραγωγική διαδικασία δεν επαρκεί.
        - Η παραγωγή λέγαμε, αναφέρει ο Φ. Β. Καργόπουλος, μέχρι σήμερα ότι οδηγούσε από το γενικό στο ειδικό ενώ η επαγωγή αντίστροφα από το ειδικό στο γενικό. Πρόκειται για λανθασμένη διάκριση. (Γιατί υπάρχουν επαγωγές, όπως η πρόβλεψη, που οδηγούν από το γενικό στο μερικό και υπάρχουν παραγωγές, όπως η γενίκευση του υπαρξιακού ποσοδείκτη, που οδηγούν από το μερικό στο γενικό. Γενικά και η παραγωγή και η επαγωγή μπορούν να οδηγήσουν από γενικό σε μερικό, από μερικό σε γενικό, από μερικό σε μερικό, και από γενικό σε γενικό). Στη θέση αυτού του εσφαλμένου κριτηρίου, μπορούμε να προτείνουμε τέσσερα κριτήρια που είναι σε θέση να διαχωρίσουν με ακρίβεια τους επαγωγικούς από τους παραγωγικούς συμπερασμούς.

        -ΠΡΩΤΟ κριτήριο είναι της λογικής εγκυρότητας. Οι παραγωγικοί συμπερασμοί είναι λογικά έγκυροι (= αδύνατο από αληθείς προκείμενες να προκύψει ψευδές συμπέρασμα), ενώ οι επαγωγικοί λογικά άκυροι (= είναι δυνατό από αληθείς προκείμενες να προκύψει ψευδές συμπέρασμα). Κάθε λογικά έγκυρο επιχείρημα, εξάλλου, είναι παραγωγικό, γιατί όλα τα επαγωγικά με αυστηρή λογική είναι λογικώς άκυρα.
        -ΔΕΥΤΕΡΟ κριτήριο, η έννοια της πιθανότητας. Το συμπέρασμα στην παραγωγή δίνεται (από σωστούς πομπούς λόγου) με βεβαιότητα, ενώ στην επαγωγή με πιθανότητα.
        -ΤΡΙΤΟ κριτήριο, το αλώβητο ή το μη αλώβητο του συμπεράσματος από προσθήκη προκείμενης ή προκείμενων. (Η προσθήκη μιας ή περισσοτέρων  προκείμενων σε ένα έγκυρο παραγωγικό επιχείρημα δεν αλλοιώνει την ισχύ του συμπεράσματος. Αντίθετα, σε ένα επαγωγικό επιχείρημα μπορεί να μεταβάλει την ισχύ του συμπεράσματος, φαινόμενο που παρατηρείται πολύ συχνά).
        Παράδειγμα: Τα 95% των ανθρώπων που διαβάζουν μια μόνο εφημερίδα διαβάζουν την εφημερίδα που πρόσκειται στην πολιτική παράταξη της προτίμησής τους, // Ο Χ διαβάζει μια μόνο εφημερίδα, την Ψ, η οποία πρόσκειται στην παράταξη Ω.// Άρα: Υπάρχουν 95% πιθανότητες να αληθεύει ότι ο Χ ανήκει στην παράταξη Ω. → Η ισχύς του συμπεράσματος μειώνεται ή και εκμηδενίζεται  αν προσθέσουμε τις προκείμενες:  ο Χ είναι φιλόλογος, διαβάζει εφημερίδα μόνο τις πέμπτες, η εφημερίδα Ψ έχει φιλολογικό αφιέρωμα κάθε πέμπτη.

        -ΤΕΤΑΡΤΟ κριτήριο, η επαύξηση της γνώσης, ή η μη επαύξηση. {Χαρακτηριστικό γνώρισμα των  επαγωγικών συλλογισμών που τους διακρίνει από τους παραγωγικούς είναι ο «επαυξητικός» τους χαρακτήρας. Το συμπέρασμα κάθε επαγωγικού συλλογισμού έχει ευρύτερο περιεχόμενο από ό,τι δηλώνεται στις προκείμενες (ο επαγωγικός συλλογισμός συμπερασμός αυξάνει τη γνώση, μάς οδηγεί από τα γνωστά στα άγνωστα). Ενώ στους παραγωγικούς συλλογισμούς το συμπέρασμα εμπεριέχεται πάντοτε στις προκείμενες, ποτέ δεν λέει τίποτα περισσότερο από ό,τι λένε οι προκείμενες}.
        ============
        Προσθήκη 3/6/2011
        -Οι εννέα φιλόσοφοι του Πανεπιστημίου Πίτσμπουργκ των Η Π Α στο βιβλίο τους ''εισαγωγή στη φιλοσοφία της επιστήμης'' διατυπώνουν ως εξής τα τέσσερα κριτήρια:
        Α)η παραγωγή είναι μη ενισχυτική ενώ η επαγωγή ενισχυτική.  Β) στην παραγωγή από αληθείς προκείμενες προκύπτει αληθές συμπέρασμα, ενώ στην επαγωγή από αληθείς προκείμενες μπορεί να προκύψει λανθασμένο/ψευδές συμπέρασμα. Γ) νέες προκείμενες στην παραγωγή αφήνουν αδιάβρωτο το συμπέρασμα- (σ.σ.: απλώς, τότε έχουμε πλατειασμό), ενώ έστω και μια νέα προκείμενη στην επαγωγή μπορεί να διαβρώσει το συμπέρασμα, ακόμα και να το ανατρέψει τελείως, και Δ) η παραγωγή είναι μια διαδικασία του ναι ή του όχι- δηλαδή ένα επιχείρημα και το συμπέρασμά του είναι ή έγκυρο ή άκυρο- , ενώ στην επαγωγή το συμπέρασμα χαρακτηρίζεται από βαθμούς εγκυρότητας.
        * Οι εννέα φιλόσοφοι είναι οι: Merrilee H. Salmon, John Earman, Clark Glymoyr, James G. Lennox, Peter Machamer, J. E. McGuire, John D. Norton, Wesley C. Salmon, Kenneth E. Schaffner. Ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου τους είναι : Introduction to the Pfilosophy of Science, 1992.  Η έκδοσή του στα ελληνικά γίνηκε από τις Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης- τρεις εκδόσεις 1998, 1999 και 2001(απόδοση στα ελληνικά από τα αγγλικά Πάνος Θεοδώρου, Κώστας Παγωνδιώτης, Γεώργιος Φουρτούνης, επιστημονική επιμέλεια μετάφρασης: Αριστείδης Μπαλτάς). 

        * (Προσθήκη 28/6/2011): Πολλοί φιλόλογοι διερωτώνται αν ο αναλογικός συλλογισμός αποτελεί  ιδιαίτερη κατηγορία συλλογισμού ή είναι είδος συλλογισμού που ανήκει στην κατηγορία 'επαγωγικοί συλλογισμοί'. Να τι αναφέρεται στο βιβλίο των 9 φιλοσόφων, σελ. 13, που δίνει λύση σ' αυτό το ερώτημα:  Όλα τα ορθά από λογική άποψη επιχειρήματα κατατάσσονται σε δυο κατηγορίες, στα παραγωγικά και επαγωγικά= Εννοεί επομένως ότι τρίτη κατηγορία συλλογισμών δεν υπάρχει, ότι δεν υπάρχει κατηγορία αναλογικού συλλογισμού και ότι αυτός είναι είδος του επαγωγικού συλλογισμού. Ο Φ. Β. Καργόπουλος εξάλλου, κατατάσσει τον αναλογικό συλλογισμό ευθέως στην κατηγορία των επαγωγικών συλλογισμών.

         ΠΡΟΣΘΗΚΗ 4/9/2017: Για τα επιχειρήματα γενικά, βλέπε στο ίντερνετ τη δημοσίευση Βάσω Κιντή: Επιχειρήματα (Βάσω Κιντή, αναπληρώτρια Καθηγήτρια φιλοσοφίας σε ένα από τα τμήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών).
        ===============

        Τα ιστολόγιά μου

          

        Αναρτήθηκε από στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
        Ετικέτες ,
        Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)