Παρασκευή 28 Απριλίου 2017

17) Τα παραδείγματα είναι προκείμενες συλλογισμού

((6/9/2022 Παράκληση, σχολιάστε τις αναρτήσεις μου είτε θετικά είτε αρνητικά. Θα είναι μια ευπρόσδεκτη ικανοποίηση για την προσπάθεια που κατέβαλα. Ακόμα και οι αρνητικοί σχολιασμοί, θα βοηθούσαν να διορθώσω ορισμένες απόψεις. Ευχαριστώ)

- Το τι είναι παράδειγμα μάλλον παιδεύει τη διανόηση ακόμα, παρότι ο Αριστοτέλης μίλησε για το τι είναι ένα παράδειγμα. Με λίγα λόγια και για να μη μακρηγορώ, ερμηνεύοντας αυτά που λέει ο Αριστοτέλης και που θα τα δούμε παρακάτω, θα πω ότι το παράδειγμα ή τα παραδείγματα είναι σε έναν συλλογισμό οι προκείμενες με βάση τις οποίες βγαίνει το συμπέρασμα.*

Ο Αριστοτέλης για το τι είναι στη Λογική το παράδειγμα, αναφέρει τα παρακάτω:
(Ρητορική, βιβλίο 1, μετάφραση Δρ Η. Π. Νικολούδη, έκδοση Οδυσσέας Χατζόπουλος Αριστοτέλης Άπαντα βιβλίο 28 – Σχόλια: φιλολογική ομάδα Κάκτου)
Σελ. 61 . . .Από τις μεθόδους, δυνάμει των οποίων αποδεικνύουμε πραγματικά ή φαινομενικά, καθώς ακριβώς προκειμένου και για τη διαλεκτική το ίδιο και στην περίπτωση της ρητορικής, η μία είναι η επαγωγή και η άλλη ο συλλογισμός πραγματικός ή φαινομενικός, καθότι και εδώ το παράδειγμα είναι επαγωγή, το ενθύμημα συλλογισμός και το φαινομενικό ενθύμημα φαινομενικός συλλογισμός. Ονομάζω ως εκ τούτου ενθύμημα τον ρητορικό συλλογισμό και παράδειγμα τη ρητορική επαγωγή. Όλοι εξάλλου οι ρήτορες δημιουργούν πίστεις χρησιμοποιώντας ως αποδεικτικά μέσα είτε ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ είτε ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ και τίποτα άλλο πέρα από αυτά.
… Το τι διαφορά υπάρχει μεταξύ παραδείγματος και ενθυμήματος είναι φανερό από τα Τοπικά (εκεί πράγματι, πρωτοέγινε λόγος για συλλογισμό και επαγωγή, δηλαδή η κατάδειξη επί τη βάσει πολλών και ομοίων περιπτώσεων ότι έτσι έχει το πράγμα στη διαλεκτική είναι επαγωγή και στη ρητορική παράδειγμα ' {Βλέπε Τοπικά Α 12} όταν όμως από την παρουσία ορισμένων πραγμάτων προκύπτει δυνάμει αυτών κάτι διαφορετικό από αυτά με το να είναι αυτά [ αληθή] είτε σε όλες είτε στις περισσότερες περιπτώσεις στη διαλεκτική [καλείται] συλλογισμός και στη ρητορική ενθύμημα.
Σελ. 63 . . . Ενώ όμως δεν είναι λιγότερο πειστικοί οι λόγοι οι οποίοι συγκροτούνται από παραδείγματα, χειροκροτούνται περισσότερο αυτοί που κάνουν χρήση ενθυμημάτων.
(Ώστε: ο Αριστοτέλης λέει ότι το ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ είναι ΕΠΑΓΩΓΗ)

(Σημείωση: Στο βιβλίο μου ‘’Για την παράγραφο’’ αναφέρω ότι θεματική πρόταση + παράδειγμα = συλλογισμός, και το ίδιο περίπου βρήκα να αναφέρει και ο Αριστοτέλης στη Ρητορική του. Εδώ διευκρινίζω ότι το παράδειγμα/ παραδείγματα είναι οι προκείμενες ενός συλλογισμού).
========
*-(Προσθήκη 29/11/2011:) Διάφοροι φιλόλογοι λένε, σωστά, ότι τα τεκμήρια χρησιμοποιούνται στα επιχειρήματα και ανάμεσα στα τεκμήρια περιλαμβάνουν και τα παραδείγματα. Έμμεσα λοιπόν, λένε ότι τα παραδείγματα είναι προκείμενες. Επειδή όμως τα παραδείγματα στο συλλογισμό, στο επιχείρημα δηλαδή, μπαίνουν μετά το συμπέρασμα, δεν διέγνωσαν ρητά ότι τα παραδείγματα είναι προκείμενες. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας ότι οι προ- κείμενες μπαίνουν πολλές φορές  μετά το συμπέρασμα, πχ "ο Ναπολέοντας ήταν θνητός, γιατί ήταν άνθρωπος". Όπως σ' αυτό το συλλογισμό δεχόμαστε ότι η αιτιολογική πρόταση, η προκείμενη δηλαδή, μπαίνει μετά το συμπέρασμα, έτσι πρέπει να δεχθούμε ότι συμβαίνει πολλές φορές και τα παραδείγματα να μπαίνουν μετά το συμπέρασμα, πχ στον ορισμό: "κατανάλωση είναι η χρησιμοποίηση αγαθών και υπηρεσιών που παράγουν άλλοι, όπως τροφίμων, υποδημάτων, το κούρεμά μας από τον κομμωτή, το οδήγημα από τον οδηγό ενός λεωφορείου με το οποίο ταξιδεύουμε κλπ").
========

Τα ιστολόγιά μου


       
    Αναρτήθηκε από στις

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου

    Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)